نقش میرلوحی سبزواری در پیدایش مختصر اثبات الرجعة منسوب به فضل بن شاذان

نقش میرلوحی سبزواری در پیدایش مختصر اثبات الرجعة منسوب به فضل بن شاذان
پژوهش‌های مهدوی، تابستان 1401

 

چکیده:
فضل بن شاذان (م260ق) کتابی به نام اثبات الرجعه نگاشته که به مرور زمان از بین رفته است. این کتاب ماهیت کلامی و نه حدیثی داشته است. تا قرن11ق، در منابع حدیثی، روایتی از این کتاب -با تصریح به نامش- دیده نمی‌شود؛ اما در قرن11ق سید محمد میرلوحی سبزواری و شیخ حرّ عاملی (م1104ق) احادیث زیادی از این کتاب روایت کرده‌اند. توضیحات شیخ حرّ درباره نحوه دسترسی به این روایات، تاریخ دسترسی او، ترتیب روایات و چگونگی اسناد در نسخه مورد استفاده شیخ حرّ، نشان می‌دهد که این نسخه برگرفته از کفایة المهتدی است. تنها کسی که ادعای دسترسی به اثبات الرجعه را مطرح کرده، میرلوحی است. زمان‌پریشی روایات منسوب به اثبات الرجعة، اشکالات زبانی، و مقایسه آن‌ها با منابع دیگر، ساختگی بودن آن‌ها را نشان می‌دهد. میرلوحی در ادعای دسترسی به منابعِ کهنِ دیگری نیز منفرد بوده است. نمود دغدغه‌های میرلوحی در این روایات نشان می‌دهد که مسئولیت پردازش آن‌ها بر عهده میرلوحی است و این کار بیشتر با هدف اعتراض به علامه مجلسی انجام شده است.

 

دریافت متن کامل مقاله: http://pajmahdavi.sinaweb.net/article_164350.html